Trong chu kỳ mang thai theo dõi quá trình thai máy là điều cần thiết mà mẹ bầu cần đặc biệt quan tâm để nắm được tình hình phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Nhờ vào thai máy mà mẹ sẽ kịp thời phát hiện những vấn đề sức khỏe của thai nhi. Thai máy ở mỗi thai nhi khác nhau, có những bé tinh nghịch cử động liên tục, có những bé lại “hiền” cử động nhẹ nhàng. Vậy thai máy là gì, thai máy ở vị trí nào, thai máy như thế nào là bình thường, mẹ bầu cùng tham khảo qua bài viết được các chuyên gia sản phụ của phòng khám đa khoa Hưng Thịnh chia sẻ thông tin.
Thai máy hay cử động thai là thuật ngữ sử dụng để miêu tả chuyển động của thai nhi trong bụng mẹ. Những chuyển động này của bé thường là đạp bụng, vặn mình, khua chân tay, vươn vai. Sự vận động của bé khi ở trong bụng mẹ phụ thuộc nhiều vào yếu tố khác nhau mà vị trí thai máy cũng như thời gian xảy ra thai máy ở mỗi mẹ bầu là khác nhau.
Thai máy thông thường xuất hiện vào thời điểm cuối thai kỳ, càng gần thời điểm sinh thì hiện tượng thai máy sẽ càng nhiều hơn và mạnh hơn. Nhiều khi bé đạp vào thành tử cung hoặc bụng khiến mẹ cảm thấy nhói đau. Tuy nhiên đây là hiện tượng bình thường, bởi thai máy chính là một dấu hiệu cho mẹ biết bé đang phát triển một cách bình thường, khỏe mạnh, trong bụng của mẹ.
Thai máy chính là phản ứng của bé với các yếu tố bên ngoài xung quanh như âm thanh to, âm thanh yêu thích, ánh sáng chói vào bụng, mẹ bầu vui vẻ thích thú về điều gì đó, bé cũng có thể biểu thị suy nghĩ của mình bằng cách đạp hoặc trườn trong bụng mẹ,...
Thai máu ở vị trí nào là mối quan tâm lớn của chị em phụ nữ, đặc biệt lần đầu làm mẹ khi không biết chính xác vị trí của em bé. Theo nghiên cứu, khảo sát các chuyên gia kết luận thai nhi sẽ chuyển động nhiều hơn khi mẹ nằm nghiêng, bởi vì khi mẹ nằm ở tư thế này bé sẽ thấy thoải mái nhất được hấp thụ nhiều máu và có thể cử động nhiều. Với mỗi vùng thai máy ở vị trí nào thì sẽ có những dấu hiệu đặc điểm riêng phản ánh sức khỏe và hiện tại tình trạng của bé.
Tuy nhiên dù thai máy ở vị trí nào thì mẹ bầu vẫn nên thực hiện khám thai theo định kỳ để chắc chắn sự phát triển của bé là hoàn toàn bình thường. không đáng lo ngại.
Khi mang thai ở tuần thứ 8, thai nhi đã bắt đầu có nhịp tim và biết cử động, tuy nhiên bé còn quá nhỏ để mẹ có thể cảm nhận những chuyển động này. Nhưng đến tuần thứ 15 trở đi mẹ đã có thể cảm nhận cử động thai máy của thai nhi rõ ràng hơn. Thường trong giai đoạn giữa thai kỳ, cử động của thai nhi không đều đặn, nhưng càng về sau càng đều đặn và rõ rệt hơn.
Thai máy xuất hiện vào thời điểm nào thì rõ ràng nhất? Thai máy đạt đỉnh trong giai đoạn từ tuần 30 đến tuần 38, lúc này mẹ sẽ cảm nhận cử động của bé khoảng 130 lần mỗi ngày, và số lần, cường độ thai máy sẽ diễn ra theo quy luật nhất định.
Để phát hiện được thai máy xuất hiện vào tuần thứ mấy còn phụ thuộc vào đây là lần thứ mấy mẹ mang thai. Đối với con rạ ( con thứ 2 trở đi) bình thường mẹ có thể cảm nhận thấy chuyển động của thai nhi vào khoảng trung bình tuần thứ 16, và với con so ( con đầu lòng) thì khoảng tuần thứ 22.
Thông thường bé cử động ít vào sáng sớm nhưng lại tinh nghịch nhiều hơn vào chiều tối, và đêm. Chính vì vậy mà nhờ thai máy người mẹ sẽ nắm được tình hình sức khỏe và phát triển của con. Tuy nhiên nếu thai máy có dấu hiệu bất thường ít đi hoặc bé đạp mạnh hơn thì đây chính là tín hiệu của bé đang thiếu một lượng lớn oxy hoặc bé đang khó chịu về một điều gì đó. Trong trường hợp này xảy ra thường do nhau thai bị lão hóa, nếu không kịp thời phát hiện, thai nhi dễ bị chết lưu.
Bên cạnh cảm giác hạnh phúc mong ngóng từng ngày thì thai phụ cần học cách theo dõi sức khỏe của thai nhi qua theo dõi thai máy như thời gian thai máy xuất hiện, cách đếm số lần thai máy. Đây là phương thức tích cực nhất để ba mẹ cùng bác sĩ có thể theo dõi bé một cách hoàn chỉnh, đặc biệt chú ý khi bước vào tháng thứ 7 của thai kỳ.
Những dấu hiệu thai máy như thế nào là bình thường là điều mà các mẹ bầu phải đặc biệt chú ý. Số cử động trung bình mỗi ngày của thai nhi là khoản 16-45 lần, và khoảng cách tối đa ghi nhận giữa các lần khoảng 50-75 phút. Thời gian ngủ của thai nhi trung bình thường kéo dài từ 20-40 phút và hiếm khi quá 90 phút, do vậy mà trong khoảng thời ngủ của bé, mẹ sẽ không cảm nhận được cử động thai máy.
Số lần thai máy cao nhất ở giai đoạn tuần 28-31 và giảm chút ít cho đến khi sinh. Theo điều tra, thì ở thời điểm chuẩn bị sinh số thai máy trung bình thường khoảng 31 lần trong 1 giờ hoạt động.
Thai máy vừa là biểu hiện tình trạng sức khỏe vừa là cách bé thể hiện thái độ của mình với thế giới bên ngoài. Khi số lần cử động của bé giảm đó là dấu hiệu của tình trạng sức khỏe của bé đang kém đi, khi bé cử động mạnh, có thể bé đang khó chịu, không hài lòng về thế giới bên ngoài hoặc bé đang kích thích, vui thích với điều gì đó. Với trường hợp thai nhi không thai máy hoặc thai máy yếu thì mẹ cần chú ý bởi có khả năng đã suy thai hoặc thai đã chết.
Để giảm thiểu tối đa tình trạng này cũng như giúp mẹ và bác sĩ nắm rõ hơn về tình trạng của bé, các chuyên gia khoa sản khuyến nghị mẹ bầu nên tự đếm số lần cử động thai mỗi ngày bắt đầu từ tuần thứ 28.
Tần suất thai máy mỗi ngày không có một con số chuẩn cố định vì nó phụ thuộc vào nhịp sinh học và đặc điểm riêng của từng thai nhi. Mỗi bé sẽ có cách vận động, phản ứng với môi trường khác nhau, vì vậy không thể dùng một tiêu chuẩn duy nhất để đánh giá thai máy bình thường hay bất thường. Tuy nhiên, càng về những tuần cuối của thai kỳ, thai nhi càng lớn, các cử động trở nên rõ rệt và dồn dập hơn, đặc biệt trong hai tháng cuối, mẹ bầu cần theo dõi sát sao để đánh giá sức khỏe của con. Việc quan sát thai máy đều đặn sẽ giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường, từ đó can thiệp kịp thời nếu cần.
Để theo dõi thai máy, mẹ nên chọn cùng một thời điểm trong ngày, lý tưởng là sau bữa tối khi đã nghỉ ngơi. Nằm thoải mái, tập trung cảm nhận mọi chuyển động của bé như đấm, đá, xoay hay cuộn trong vòng một giờ. Mẹ nên ghi lại số lần thai máy và thời gian để tạo thành biểu đồ theo dõi hằng ngày. Tránh đếm khi bé đang ngủ vì lúc này cử động sẽ ít, buổi tối là thời điểm lý tưởng vì mẹ được nghỉ ngơi và thai nhi thường hoạt động nhiều hơn. Trước khi bắt đầu đếm, mẹ nên đi tiểu để bàng quang trống, đặt tay nhẹ nhàng lên bụng và đếm từng chuyển động của bé.
Một thai nhi khỏe mạnh thường có ít nhất 4 lần cử động trong 1 giờ. Nếu hôm nào đó bé yên lặng hơn, ít đạp hơn bình thường, mẹ có thể thử các cách để kích thích bé phản ứng như: chuyển từ tư thế nằm sang đứng và đi lại nhẹ nhàng, ăn đồ ngọt hoặc món ăn yêu thích, mát-xa bụng và toàn thân nhẹ nhàng, thậm chí gọi hoặc gõ nhẹ lên bụng để đánh thức bé. Sau khi thực hiện các biện pháp này, mẹ tiếp tục theo dõi. Nếu bé vẫn không đạt ít nhất 10 lần cử động trong 12 giờ hoặc không có 4 cử động trong 1 giờ, đây là dấu hiệu bất thường cần cảnh giác và mẹ nên đến bệnh viện kiểm tra ngay.
Khi thai máy có dấu hiệu bất thường, đặc biệt trong những tháng cuối thai kỳ, mẹ cần thực hiện một số biện pháp kịp thời. Trước hết, đi khám bác sĩ ngay lập tức để siêu âm kiểm tra sức khỏe và biến động của thai nhi. Đồng thời, mẹ cần cải thiện chế độ dinh dưỡng để cung cấp đầy đủ chất đạm, vitamin và khoáng chất từ thịt, cá, các loại đậu, sữa, trái cây và rau xanh. Dinh dưỡng đầy đủ giúp mẹ bầu duy trì sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi về cả thể chất và trí tuệ.
Ngoài ra, mẹ bầu cần tránh căng thẳng, giữ tinh thần thoải mái, dành nhiều thời gian nghỉ ngơi và thư giãn. Các hoạt động nhẹ nhàng như đi dạo, nghe nhạc, tâm sự với con, cùng chồng chia sẻ những lo lắng sẽ giúp mẹ chuẩn bị tinh thần tích cực chào đón bé. Việc duy trì tinh thần vui vẻ, chế độ ăn uống khoa học và theo dõi thai máy đều đặn sẽ giúp mẹ bầu cảm thấy an tâm hơn, đồng thời bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi trong suốt những tuần cuối thai kỳ.
Quá trình theo dõi thai máy là niềm hạnh phúc của tất cả các mẹ bầu, đồng thời cũng là sợi dây kết nối mẹ và bé, giúp mẹ biết được tình hình sức khỏe của bé. Mẹ hãy dành thời gian quan sát cử động của thai nhi, và đi khám thai định kỳ để nắm rõ tất cả vấn đề về cân nặng, cảm xúc của bé con. Còn thắc mắc hay mẹ bầu chưa biết đi khám thai kỳ ở đâu có thể liên hệ hotline 0366655466 để các chuyên gia của phòng khám đa khoa Hưng Thịnh tư vấn nhiệt tình miễn phí nhé.
