Mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì, kiêng gì là câu hỏi mà bất kể bà bầu nào cũng đều quan tâm đặt ra. Các chuyên gia cho biết, thời gian đầu khi mang thai, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò đặc biệt quan trọng đến sự phát triển sau này của trẻ cũng như sức khỏe của thai phụ trong suốt thai kỳ. Nhiều trường hợp thai phụ bị sảy thai hoặc trẻ sinh ra bị dị tật chậm phát triển bởi chế độ ăn uống thiếu khoa học, không kiêng cử. Chính vì vậy, trong bài viết dưới đây, các chuyên gia phòng khám Hưng Thịnh sẽ chia sẻ tới bạn đọc các thực phẩm nên ăn và cần tránh trong 3 tháng đầu mang thai. Mời chị em tham khảo!
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng đầu
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu trong 3 tháng đầu thai kỳ được thiết kế dựa trên việc cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho giai đoạn mang thai đầu tiên. Dưới đây là những điểm chung về chế độ ăn hàng ngày trong thời gian này, mặc dù có những điều chỉnh nhỏ tùy thuộc vào giai đoạn của thai nhi:
Tháng đầu tiên
Trong tháng đầu của thai kỳ, mẹ bầu có thể áp dụng những biện pháp dinh dưỡng sau để cải thiện triệu chứng thai nghén và đảm bảo sự phát triển của thai nhi:
- Bổ sung protein: Tăng cường tiêu thụ các nguồn protein giàu như cá, thịt và tinh bột để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Các loại hạt như hạt chia và các loại đậu cũng là lựa chọn tốt.
- Bổ sung canxi: Mẹ bầu nên bổ sung canxi thông qua việc uống sữa vào các buổi sáng và tối trước khi đi ngủ. Canxi giúp phòng ngừa còi xương và loãng xương cho bé.
- Bổ sung sắt: Đảm bảo cung cấp đủ sắt trong khẩu phần ăn hàng ngày. Sắt có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất máu và ngăn ngừa tình trạng thiếu máu. Thịt bò và thịt lợn nạc là các nguồn thực phẩm giàu sắt mà mẹ bầu có thể bổ sung.
- Rau xanh và hạt ngũ cốc: Mẹ bầu nên ăn nhiều loại rau xanh như măng tây và các loại đậu. Hạt ngũ cốc như lúa mạch cũng cung cấp chất xơ và các dưỡng chất quan trọng cho mẹ và thai nhi.
Ngoài ra, mẹ bầu cần chú ý tăng cường việc uống nước để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể và hạn chế tiêu thụ các loại thức uống có chứa caffeine.
Tuy nhiên, trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi dinh dưỡng nào, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu cá nhân.
Tháng thứ 2
Trong tháng này, mẹ bầu nên tập trung vào việc làm phong phú thực đơn và đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Dưới đây là một số gợi ý:
- Bổ sung sắt và axit folic: Tiếp tục ăn những nguồn thực phẩm giàu sắt như thịt bò, thịt lợn nạc, bông súp lơ và các loại rau xanh như măng tây. Ngoài ra, hạt óc chó và các loại quả bơ, đậu bắp cũng cung cấp axit folic quan trọng cho sự phát triển của thai nhi.
- Đa dạng thực đơn: Bổ sung các loại thực phẩm như hạt óc chó, bánh mì, rau xanh và các sản phẩm chế biến từ sữa như sữa tươi, sữa chua, sữa đậu nành. Nên cung cấp đủ protein từ thịt, trứng và các nguồn dinh dưỡng khác để đáp ứng nhu cầu của mẹ và thai nhi.
- Uống đủ nước: Mẹ bầu cần duy trì lượng nước đủ mỗi ngày bằng cách uống nhiều nước tinh khiết, trái cây tươi, nước lọc hoặc nước ép. Điều này giúp duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể và hỗ trợ các quá trình sinh hóa quan trọng.
Đồng thời, mẹ bầu cần nhớ tuân thủ các nguyên tắc vệ sinh thực phẩm an toàn và tránh tiếp xúc với các chất gây hại như thuốc lá, rượu và các chất kích thích khác.
Lưu ý rằng mỗi người có nhu cầu dinh dưỡng và sức khỏe riêng, nên tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là quan trọng để đảm bảo chế độ ăn phù hợp và an toàn cho mẹ và thai nhi.
Tháng cuối cùng của giai đoạn đầu mang thai
Trong tháng thứ ba của thai kỳ, tình trạng ốm nghén thường giảm đi, cho phép mẹ bầu tăng cường chế độ dinh dưỡng một cách đa dạng. Dưới đây là những gợi ý:
- Bổ sung rau, củ, quả: Mẹ nên tăng cường ăn nhiều loại rau, củ và quả trong tháng này. Các loại rau như bí đỏ, cà rốt, bông cải xanh, cải chíp, cải bó xôi, măng tây, ngô ngọt, khoai tây, khoai lang là những lựa chọn tốt. Chúng cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.
- Uống đủ nước: Mẹ bầu nên tăng cường việc uống nước hơn trong ngày. Có thể thưởng thức nước ép từ trái cây như nước táo ép, cam vắt hoặc sinh tố bơ để cung cấp độ ẩm và các chất dinh dưỡng.
- Bổ sung sữa: Mẹ nên uống đủ lượng sữa mỗi ngày để đảm bảo cung cấp canxi và các dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi. Nếu có khó khăn trong việc tiêu thụ sữa tươi, có thể tham khảo sữa chua, sữa đậu nành hoặc các sản phẩm sữa khác.
- Bổ sung vitamin theo hướng dẫn của bác sĩ: Mẹ có thể cần bổ sung thêm vitamin dưới dạng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ. Việc này giúp đảm bảo mẹ và thai nhi nhận đủ các dưỡng chất cần thiết.
Như luôn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để tạo ra một chế độ dinh dưỡng phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu riêng của bạn và thai nhi.
Mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì?
Trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ, việc ăn uống đa dạng là rất quan trọng để đảm bảo cung cấp đủ các nhóm chất dinh dưỡng cơ bản cho cơ thể bà bầu. Dưới đây là một số loại thực phẩm mà bà bầu nên tập trung:
Bầu 3 tháng đầu nên ăn thực phẩm giàu folate
Theo các nghiên cứu, bổ sung folate (axit folic) trước và trong giai đoạn đầu thai kỳ đã được chứng minh là giảm đến 71% nguy cơ gây dị tật ống thần kinh ở thai nhi, bao gồm dị tật nứt đốt sống (spina bifida) và dị tật thai vô sọ (anencephaly). Đây là những dị tật ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ do thiếu axit folic.
Vì vậy, trong 3 tháng đầu của thai kỳ, mẹ bầu cần bổ sung thực phẩm giàu folate để giúp ngăn ngừa những dị tật bẩm sinh cho thai nhi. Các nhóm thực phẩm giàu folate bao gồm gan động vật, rau xanh (như cải bó xôi, măng tây, bắp cải brussels, bông cải xanh), đậu (như đậu đũa, đậu xanh, đậu phộng), ngũ cốc (như gạo, mì ống, mầm lúa mì) và trái cây (như bơ, đu đủ, chuối).
Ngoài việc ngăn ngừa dị tật, folate cũng là một vitamin nhóm B (vitamin B9) quan trọng cho quá trình tổng hợp và sửa chữa DNA, sản sinh tế bào mới, sản xuất hồng cầu và phát triển các mô trong cơ thể. Việc tiêu thụ thực phẩm giàu folate còn giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu do thiếu folate cho mẹ và thai nhi.
Hãy đảm bảo rằng bạn thường xuyên bổ sung folate thông qua chế độ ăn uống và có thể cân nhắc sử dụng các bổ sung vitamin folate theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
3 tháng đầu thai kỳ nên ăn thực phẩm giàu sắt
Để ngăn ngừa thiếu máu, mẹ bầu trong 3 tháng đầu nên bổ sung các thực phẩm giàu sắt, vì sắt là một khoáng chất quan trọng cấu tạo nên huyết sắc tố hemoglobin, giúp vận chuyển oxy tới các mô và cơ quan trong cơ thể. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 21% sản phụ trên toàn cầu mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt trong thai kỳ. Nghiên cứu đã chứng minh rằng việc uống thuốc bổ sung sắt hàng ngày có thể giảm rủi ro mắc bệnh thiếu máu cho thai phụ xuống tới 75%.
Do đó, để đề phòng các biến chứng nguy hiểm do bệnh thiếu máu trong thai kỳ, Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến cáo mẹ bầu nên bổ sung 41.1 mg sắt mỗi ngày thông qua việc ăn uống các loại thực phẩm giàu sắt. Các nguồn sắt phong phú bao gồm thịt đỏ, hải sản, rau lá màu xanh đậm, đậu và các loại hạt, cũng như ngũ cốc nguyên hạt.
Hãy đảm bảo rằng bạn có một chế độ ăn uống đa dạng và cân nhắc bổ sung sắt theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo mức sắt đủ cho cả mẹ và thai nhi.
3 tháng đầu nên ăn thực phẩm giàu DHA
DHA (Docosahexaenoic acid) là một loại axit béo omega-3 rất quan trọng đối với sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh thai nhi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng DHA có vai trò cân bằng môi trường nội mạch máu, tăng tính linh hoạt của màng tế bào, cải thiện quá trình hình thành synapse (kết nối thần kinh) và tăng cường hoạt động của các tế bào thụ tinh ở võng mạc mắt. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cũng cho thấy việc bổ sung 1000mg DHA mỗi ngày có thể giảm đến 50% nguy cơ sinh non của mẹ.
Để bổ sung DHA đầy đủ, mẹ bầu trong 3 tháng đầu của thai kỳ nên ăn các thực phẩm giàu chất béo omega-3, chẳng hạn như mỡ của cá thuộc vùng nước lạnh như cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích và cá mòi. Ngoài ra, DHA cũng có nhiều trong các loại hạt (hạt lanh, hạt chia, hạt óc chó, hạt hạnh nhân,...) và các loại dầu thực vật (dầu hạt lanh, dầu đậu nành, dầu cải dầu, dầu cây bơ,...).
Mẹ bầu 3 tháng đầu nên ăn thực phẩm giàu protein
Protein (chất đạm) là một thành phần cơ bản của tất cả các tế bào trong cơ thể con người. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một chế độ ăn giàu protein giúp tăng cường hệ miễn dịch cho mẹ và giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng có thể gây dị tật cho thai nhi. Vì vậy, trong 3 tháng đầu của thai kỳ, mẹ bầu cần tiêu thụ thực phẩm giàu protein để ngăn ngừa tình trạng suy dinh dưỡng của thai nhi, giúp thai nhi phát triển với kích thước và cân nặng theo chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh trong thai kỳ, mẹ bầu cần bổ sung ít nhất 1,13g protein/kg trọng lượng cơ thể/ngày thông qua tiêu thụ các thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa và các loại đậu.
Nên ăn thực phẩm giàu vitamin D
Trong giai đoạn cuối của tam cá nguyệt đầu tiên, khung xương của thai nhi phát triển rất nhanh chóng. Vì vậy, trong 3 tháng đầu thai kỳ, mẹ bầu cần tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin D để giúp cơ thể tăng cường hấp thụ canxi, sẵn sàng cho sự phát triển vượt trội về kích thước của thai nhi trong giai đoạn tam cá nguyệt tiếp theo. Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mẹ nên bổ sung vitamin D với hàm lượng 20 mcg/ngày suốt thai kỳ để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho thai nhi.
Để tăng cường lượng vitamin D, mẹ có thể tích cực bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D vào khẩu phần ăn hàng ngày, bao gồm cá béo (cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ, cá trích,...), một số loại nấm (nấm hương, nấm mỡ, nấm bụng dê, nấm mồng gà,...), gan động vật, lòng đỏ trứng, sữa, sữa chua, bơ động vật và phô mai.
Nên ăn thực phẩm giàu vitamin A
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển mắt và tầm nhìn của thai nhi. Nghiên cứu cho thấy rằng thiếu hụt vitamin A trong thai kỳ có thể dẫn đến các vấn đề về mắt và tầm nhìn ở trẻ sơ sinh. Vitamin A cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ phát triển và biệt hóa tế bào phôi thai thành các cơ quan trong cơ thể, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và hoàn thiện.
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mẹ cần bổ sung đầy đủ 650 mcg vitamin A/ngày bằng cách tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin A. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý rằng việc tiêu thụ vitamin A nhóm Retinoids - như gan động vật, trứng, sữa - với liều lượng quá cao có thể gây ngộ độc và gây hại cho thai nhi. Thay vào đó, mẹ bầu nên lựa chọn ăn các thực phẩm giàu vitamin A nhóm Carotenoids, có mặt trong các loại rau củ quả có màu vàng, cam (như cà rốt, khoai lang, bí đỏ, cà chua, ớt chuông đỏ), xoài, đu đủ, mơ, dưa hoàng kim, rau lá xanh đậm và các loại thực phẩm tương tự, để đảm bảo nhu cầu vitamin A của cơ thể mà không gây ngộ độc.
20 thực phẩm tốt cho bà bầu và thai nhi
Trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ, việc chú trọng đến chế độ ăn uống là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Dưới đây là một số thực phẩm có lợi cho bà bầu trong giai đoạn này:
1. Bầu 3 tháng đầu nên ăn thịt nạc
Thịt nạc là một lựa chọn tuyệt vời cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi vì nó chứa nhiều chất đạm (protein), sắt và vitamin B12. Việc tiêu thụ thịt nạc giúp mẹ phòng ngừa bệnh thiếu máu do thiếu sắt và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi, giúp bé đạt được kích thước và cân nặng chuẩn khi sinh ra, đồng thời giảm nguy cơ suy dinh dưỡng thai kỳ nguy hiểm.
Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý chỉ chọn thịt nạc nguyên chất mà không có mỡ kèm theo. Nếu thịt có mỡ, nó có thể chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Trong quá trình chế biến, mẹ cần chú ý nấu thịt chín kỹ để đảm bảo an toàn vệ sinh và tránh ăn sống hoặc tái để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiêu hóa.
Hãy nhớ rằng việc tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là quan trọng để xác định lượng thịt nạc phù hợp và cân nhắc với các yếu tố khác trong chế độ ăn uống của mẹ bầu.
2. Trứng
Trứng là một nguồn thực phẩm giàu vitamin D, vitamin B12, sắt và choline. Vitamin D hỗ trợ sự phát triển xương, trong khi sắt và vitamin B12 giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu. Choline, một loại axit amin quan trọng, đóng vai trò đặc biệt trong việc phát triển não bộ và hệ thần kinh của trẻ.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng choline đóng vai trò quan trọng trong hình thành, phát triển và đảm bảo sự phát triển toàn diện của hệ thần kinh. Thiếu choline trong suốt giai đoạn thai kỳ có thể gây ra các vấn đề thần kinh nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng đến trẻ suốt cuộc đời như suy giảm trí tuệ, dị tật thần kinh hoặc suy giảm trí nhớ.
Tuy nhiên, khi tiêu thụ trứng, mẹ cần chú ý chế biến trứng chín kỹ, tránh ăn trứng sống hoặc trứng lòng đào để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn salmonella. Ngoài ra, mẹ cũng nên hạn chế ăn quá nhiều lòng đỏ trứng vì chúng có nhiều cholesterol, có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Vì mỗi phụ nữ mang thai có nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt, nên luôn tốt nhất khi tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định số lượng và cách chế biến trứng phù hợp trong chế độ ăn uống của mình.
3. Khoai lang
Khoai lang là một nguồn giàu vitamin A, đặc biệt là dạng beta-carotene. Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển của mắt, da và hệ thống miễn dịch cho thai nhi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng quá liều vitamin A có thể gây dị tật cho thai nhi.
Khoai lang cung cấp vitamin A dưới dạng beta-carotene, một loại tiền chất của vitamin A có hoạt tính sinh học yếu hơn khoảng 24 lần so với các nguồn vitamin A từ thịt động vật. Điều này làm cho khoai lang trở thành một nguồn thực phẩm tương đối an toàn cho thai phụ, giảm nguy cơ gây quái thai và ngộ độc do quá liều vitamin A.
Tuy khoai lang là một nguồn giàu vitamin A an toàn, nhưng vẫn cần duy trì sự cân nhắc trong việc tiêu thụ. Mẹ nên duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng, bao gồm nhiều loại thực phẩm khác nhau để đảm bảo sự cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho cả mẹ và thai nhi. Đồng thời, nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc lo ngại nào về việc tiêu thụ khoai lang hoặc bất kỳ loại thực phẩm nào khác trong thai kỳ, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
4. Sữa và các sản phẩm từ sữa tiệt trùng
Không nên bỏ qua sữa và các chế phẩm từ sữa tiệt trùng trong khẩu phần ăn của mẹ trong 3 tháng đầu thai kỳ, vì chúng mang lại nhiều lợi ích quan trọng như sau:
- Tăng cường hệ miễn dịch: Sữa bò tươi tiệt trùng chứa immunoglobulin IgG và protein, giúp hỗ trợ hệ miễn dịch và bảo vệ mẹ khỏi các bệnh lý nhiễm trùng.
- Cung cấp axit amin thiết yếu: Sữa cung cấp đầy đủ 9 loại axit amin thiết yếu, không thể tổng hợp bởi cơ thể. Những axit amin này đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển các mô của thai nhi, bao gồm cơ bắp, hệ thần kinh và hệ miễn dịch.
- Tăng cường phát triển não bộ thai nhi: Sữa chứa nhiều chất béo, đặc biệt là axit béo omega-3 như DHA, có vai trò quan trọng trong sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của trẻ. Việc bổ sung DHA trong thời kỳ thai kỳ đã được chứng minh có thể cải thiện khả năng học tập và trí nhớ của trẻ trong tương lai.
- Phòng ngừa bệnh tật: Sữa cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp ngăn ngừa các rối loạn sinh lý trong thai kỳ. Ví dụ, sữa chứa nhiều vitamin B12 và folate, hai dưỡng chất quan trọng để ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Ngoài ra, sữa cũng giàu vitamin D và canxi, hỗ trợ sự phát triển hệ xương và khớp của trẻ.
Tuy sữa và các chế phẩm từ sữa tiệt trùng mang lại nhiều lợi ích, mẹ cần lưu ý chọn các sản phẩm sữa an toàn và duy trì một khẩu phần ăn cân đối và đa dạng. Nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc lo ngại nào về việc tiêu thụ sữa trong thai kỳ, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
5. Dâu tây và các loại quả mọng
Nếu bạn còn băn khoăn về khẩu phần ăn trong 3 tháng đầu mang thai, hãy xem xét bổ sung dâu tây vào chế độ ăn của mình. Dâu tây và các loại quả mọng khác thường có mùi hương dịu ngọt và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dâu tây và các quả mọng không chỉ giúp bạn thư giãn và xoa dịu cảm giác nôn nghén phổ biến trong giai đoạn này, mà còn cung cấp nhiều vitamin C.
Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sự hấp thu sắt trong niêm mạc ruột và ngăn ngừa bệnh thiếu máu do thiếu sắt cho cả mẹ và thai nhi. Bằng cách bổ sung dâu tây và các loại quả mọng vào khẩu phần ăn hàng ngày, bạn có thể đảm bảo một nguồn cung cấp đủ vitamin C và sắt cho cả hai.
Hãy nhớ lựa chọn dâu tây và các quả mọng tươi, chất lượng tốt và không có dấu hiệu hỏng. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng hoặc thắc mắc nào về việc tiêu thụ dâu tây hoặc các loại quả mọng khác trong thời kỳ mang bầu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể.
6. Dầu gan cá
Dầu gan cá là một nguồn giàu vitamin D, axit béo omega-3 (đặc biệt là EPA và DHA) và vitamin A. Vitamin D hỗ trợ hấp thu canxi và phát triển xương cho thai nhi, trong khi vitamin A đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị giác, hệ miễn dịch và các cơ quan nội tạng của bé. Axit béo omega-3, đặc biệt là DHA và EPA, giúp mẹ ngăn ngừa nguy cơ sinh non, giảm viêm, hỗ trợ hệ miễn dịch và cải thiện khả năng học tập và trí nhớ của trẻ khi trưởng thành.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng mẹ tiêu thụ nhiều omega-3 hơn trong thời kỳ mang thai thường làm cho trẻ có trí nhớ hình ảnh và IQ về ngôn ngữ cao hơn so với những trẻ em sinh ra từ những bà mẹ tiêu thụ ít omega-3.
Tuy nhiên, trước khi bổ sung dầu gan cá, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn, vì dầu gan cá cũng chứa nhiều vitamin A nhóm Retinoids, có thể gây dị tật bẩm sinh nếu bổ sung quá liều. Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định liều lượng phù hợp và cung cấp hướng dẫn cụ thể để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
7. Bầu 3 tháng đầu nên ăn gì: Ngũ cốc nguyên hạt
Ngũ cốc nguyên hạt là một lựa chọn tuyệt vời cho thai phụ trong 3 tháng đầu thai kỳ vì chúng chứa nhiều vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B6, B9 và B12. Vitamin B6 có thể giúp giảm triệu chứng nôn mửa do ốm nghén, trong khi vitamin B9 và B12 giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu và các dị tật bẩm sinh liên quan đến hệ thần kinh của thai nhi.
Hơn nữa, ngũ cốc nguyên hạt cũng cung cấp các vi chất thiết yếu khác như sắt và kẽm. Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển vận oxy đến toàn bộ cơ thể để nuôi dưỡng thai nhi, trong khi kẽm giúp hỗ trợ sự phát triển tế bào và tăng cường hệ miễn dịch.
Nhờ sự đa dạng về thành phần dinh dưỡng và các cơ chế sinh học tích cực, ngũ cốc nguyên hạt được Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến nghị là nguồn thực phẩm cung cấp năng lượng chính trong chế độ ăn hàng ngày của thai phụ trong suốt 3 tháng đầu thai kỳ. Việc bổ sung ngũ cốc nguyên hạt vào khẩu phần ăn giúp đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và năng lượng cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
8. Trái cây sấy khô
Trái cây sấy khô có hàm lượng dinh dưỡng tập trung hơn gấp nhiều lần so với trái cây tươi cùng khối lượng thực phẩm, nhờ quá trình loại bỏ gần hết nước bên trong. Trong số đó, chất xơ là một yếu tố nổi bật ở các loại trái cây sấy khô như mận, mơ và mâm xôi sấy.
Trung bình, 100g mận khô, mơ khô hoặc quả mâm xôi sấy khô có thể cung cấp khoảng 7g chất xơ - tương đương với 25% nhu cầu chất xơ khuyến cáo hàng ngày cho người trưởng thành. Với hàm lượng chất xơ cao như vậy, việc ăn các loại trái cây khô có thể giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, tăng cường sự hấp thu dinh dưỡng trong niêm mạc ruột, giảm tình trạng táo bón, duy trì mức đường huyết ổn định và ngăn ngừa chứng tiểu đường trong thai kỳ.
9. Muối Iốt
Iốt là một khoáng chất thiết yếu cho việc sản xuất và hoạt động của hormone tuyến giáp. Thiếu iốt trong cơ thể thai phụ có thể gây ra suy giáp do không đủ hormone tuyến giáp được sản xuất. Tình trạng suy giáp ở thai phụ có thể gây ra các biến chứng như sảy thai, sinh non và gây chứng đậu độn ở trẻ sau khi sinh.
Để đảm bảo cơ thể nhận đủ lượng iốt cần thiết, mẹ nên sử dụng các loại muối được bổ sung iốt trong chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên, theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mẹ không nên tiêu thụ quá 5g muối bổ sung iốt mỗi ngày để đảm bảo sự an toàn cho sức khỏe.
10. Các loại rau màu xanh thẫm
Cải xoăn, cải bó xôi, rau muống, rau ngót, rau đay và cải xoăn là những loại rau màu xanh đậm, có chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa như vitamin A, C, K, canxi và magiê. Các thành phần dinh dưỡng này mang lại những lợi ích sau:
- Vitamin A: Duy trì sức khỏe mắt, tăng cường sản xuất kháng thể IgA và hỗ trợ sự phát triển tế bào.
- Vitamin C và K: Hỗ trợ hình thành collagen, chống oxy hóa và tăng cường hệ miễn dịch. Theo nghiên cứu, việc tiêu thụ 5mg vitamin K cùng 25mg vitamin C mỗi ngày có thể giảm đến 91% số lượng triệu chứng ốm nghén trong 3 tháng đầu sau sinh.
- Magiê: Hỗ trợ ngăn ngừa chứng tiền sản giật.
- Canxi: Xây dựng và duy trì xương chắc khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
Ngoài ra, các loại rau xanh đậm cũng chứa nitrates, có vai trò quan trọng trong việc tăng cường sản xuất nitric oxide - một chất giãn mạch giúp cải thiện lưu thông máu. Điều này rất quan trọng trong thai kỳ khi nhu cầu oxy và dưỡng chất của thai nhi tăng lên. Sự cải thiện lưu thông máu giúp thai nhi phát triển tốt hơn và giảm nguy cơ các biến chứng liên quan đến thiếu máu.
11. Mang thai 3 tháng đầu nên ăn các loại đậu
Nếu mẹ đang băn khoăn về việc ăn gì trong 3 tháng đầu mang thai để kiểm soát cân nặng tốt, đậu là một lựa chọn tuyệt vời. Đậu có chứa nhiều chất xơ và protein, giúp mẹ cảm thấy no lâu sau khi ăn, giảm thiểu tình trạng ăn vặt và tăng cân không kiểm soát. Đối với những người ăn chay hoặc ăn ít thịt, đậu là một nguồn protein thực vật tuyệt vời để thay thế thịt động vật.
Ngoài ra, đậu còn chứa nhiều vitamin nhóm B, C, sắt, magiê, canxi và các chất dinh dưỡng khác. Những chất này giúp mẹ và bé nâng cao sức đề kháng, ngăn ngừa các biến chứng thai kỳ nguy hiểm như bệnh tim mạch, tiểu đường, thiếu máu và đảm bảo sự phát triển toàn diện cho thai nhi.
12. Các loại hạt
Tương tự như các loại đậu, các loại hạt như hạt hạnh nhân, hạt mè, hạt bí, hạt chia, hạt óc chó,... cũng là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất phong phú. Chúng cung cấp vitamin nhóm B, C, sắt, magiê, canxi và nhiều chất dinh dưỡng khác.
Đặc biệt, các loại hạt còn chứa nhiều axit béo không bão hòa quan trọng, có lợi cho sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của thai nhi. Đồng thời, chúng cũng giúp mẹ ngăn chặn tình trạng mỡ trong máu, gan nhiễm mỡ và xơ vữa động mạch khi cần ăn "bồi bổ" quá nhiều trong thai kỳ.
13. Gừng giảm nghén 3 tháng đầu cho mẹ bầu
Gừng được khuyến khích sử dụng cho thai phụ trong 3 tháng đầu thai kỳ nhờ khả năng làm dịu triệu chứng ốm nghén đáng kể. Trong gừng, có chứa gingerol - một hợp chất mang mùi hăng đặc trưng, giúp ổn định hệ tiêu hóa, làm dịu dạ dày và giảm các triệu chứng khó chịu liên quan đến buồn nôn và nôn mửa. Ngoài ra, gừng còn có tác dụng cải thiện tuần hoàn máu, giảm viêm và tăng cường hệ miễn dịch, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
14. Nước
Bổ sung đủ lượng nước trong 3 tháng đầu thai kỳ là vô cùng quan trọng vì nó đảm bảo cân bằng nước trong cơ thể, hỗ trợ tăng dung tích máu để nuôi dưỡng thai nhi. Nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dịch ối, tạo môi trường bảo vệ và ủng hộ sự phát triển của thai nhi. Đồng thời, nước giúp loại bỏ chất thải và độc tố khỏi cơ thể mẹ, đồng thời giảm tình trạng táo bón - một triệu chứng tiêu hóa phổ biến trong thai kỳ.
15. Quả lựu
Các tế bào trong cơ thể chúng ta thường phải đối mặt với stress oxy hóa, khi mà gốc tự do và các chất gây hại tăng lên. Tuy nhiên, chất chống oxy hóa, đặc biệt là polyphenol có trong nước ép lựu, có khả năng giúp cơ thể chống lại gốc tự do, giảm thiểu tổn thương cho mô nhau thai. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tình trạng tiền sản giật, giúp thai nhi phát triển bình thường và khỏe mạnh.
16. Nho
Nho chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa, đặc biệt là resveratrol. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung resveratrol trong thai kỳ có thể giúp mẹ kiểm soát cân nặng, cải thiện quá trình trao đổi glucose, tăng lưu lượng máu trong động mạch tử cung, giảm phản ứng viêm trong mô nhau thai, và điều chỉnh mức mỡ thừa trong gan, giúp ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ trong thai kỳ.
17. Đu đủ chín
Đu đủ là một loại trái cây giàu vitamin C, vitamin A, kali và chất xơ, có tác dụng cải thiện chức năng tiêu hóa và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi. Đồng thời, đu đủ cũng có khả năng giảm đau bụng và triệu chứng ợ chua, hai vấn đề thường gặp trong giai đoạn đầu của thai kỳ do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể mẹ. Vì những lợi ích này, đu đủ chín thường được mẹ bầu yêu thích và lựa chọn để giảm các triệu chứng ốm nghén trong giai đoạn đầu thai kỳ.
18. Chuối chín
Chuối chín là một thực phẩm cần được ưu tiên trong thực đơn của bạn vì chúng chứa nhiều carbohydrate, giúp cung cấp năng lượng cho mẹ mà không cần phải ăn quá nhiều. Ngoài ra, chuối cũng giàu vitamin B6, kali và axit folic, tất cả đều hỗ trợ quá trình tiêu hóa, phát triển não bộ và giảm nguy cơ khuyết tật bẩm sinh ở trẻ.
Hơn nữa, chuối cũng chứa nhiều chất xơ, giúp cải thiện quản lý đường huyết và giảm nguy cơ mắc tiểu đường trong thai kỳ. Chúng cũng hỗ trợ ngăn ngừa các triệu chứng đau bụng, khó tiêu và táo bón, những vấn đề tiêu hóa phổ biến có thể xảy ra với 24% thai phụ trong ba tháng đầu.
19. Táo
Táo là một loại trái cây giàu vitamin C, K, axit folic và các chất chống oxy hóa. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng, con của những bà mẹ tiêu thụ hơn 4 quả táo mỗi tuần trong thai kỳ có khả năng ít bị hẹp đường thở (thở khò khè) hơn 37% và ít mắc bệnh hen suyễn hơn 53% so với con cái của những bà mẹ chỉ ăn một hoặc không ăn một quả táo nào trong suốt thai kỳ. Với hàm lượng dinh dưỡng cao và các lợi ích sức khỏe đã được chứng minh, mẹ nên xem xét việc bổ sung táo vào khẩu phần ăn hàng ngày càng sớm càng tốt để giúp bé phát triển một cách toàn diện nhất.
20. Kiwi
Kiwi là một loại trái cây giàu kali hơn chuối, giàu vitamin C hơn cam, cùng với việc chứa nhiều vitamin E, K, folate và chất xơ. Việc tiêu thụ 1 quả kiwi mỗi ngày trong thai kỳ có thể giúp giảm hàm lượng cholesterol trong máu, giúp duy trì sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn kiwi khi mang thai có thể giúp kiểm soát huyết áp và làm giảm nguy cơ phát triển chứng tiền sản giật.
Hơn nữa, kiwi còn chứa actinidain - một enzym tự nhiên có khả năng phân giải các loại protein thực phẩm nhanh hơn so với các enzym tiêu hóa tự nhiên có trong ruột non. Điều này hỗ trợ quá trình tiêu hóa, ngăn ngừa chứng đầy hơi và khó tiêu một cách hiệu quả.
Mang thai 3 tháng không nên ăn gì?
Bên cạnh việc bổ sung những thực phẩm quan trọng, chị em cũng cần tránh xa những loại thực phẩm dưới đây để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh và toàn diện cho thai nhi:
1. Hải sản chứa thủy ngân
Ăn cá chứa hàm lượng thủy ngân cao có thể dẫn đến ngộ độc thủy ngân. Trong trường hợp bạn ăn cá chứa thủy ngân trong khi mang thai, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Thủy ngân là một kim loại độc hại có khả năng làm chậm sự phát triển của thai nhi và gây tổn thương cho hệ thần kinh, đặc biệt là ảnh hưởng đến khả năng thính giác và thị giác của trẻ. Do đó, rất quan trọng để chị em tránh tiếp xúc với cá chứa hàm lượng thủy ngân cao trong suốt thời kỳ mang thai để bảo vệ sự phát triển toàn diện cho con bạn.
2. Thực phẩm sống hoặc nấu chưa chín
Thực phẩm sống có thể chứa vi khuẩn gây nhiễm trùng và ngộ độc thực phẩm. Trong giai đoạn 3 tháng đầu mang thai, việc ăn hải sản và thịt chưa được nấu chín có thể tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn gây ngộ độc như toxoplasmosis, Salmonella hoặc listeria, gây ảnh hưởng đến cả em bé đang trong quá trình hình thành. Vì vậy, hãy đảm bảo rằng bạn luôn nấu chín đầy đủ tất cả các món ăn. Điều này giúp tiêu diệt vi khuẩn gây ngộ độc.
Để đảm bảo an toàn thực phẩm, bạn cần hạn chế ăn các loại thực phẩm chế biến không sử dụng nhiệt, chẳng hạn như lên men chua hay hun khói, vì chúng có thể chứa những độc tố tiềm ẩn. Tránh ăn các loại thực phẩm sau đây:
- Hải sản hun khói
- Hải sản đông lạnh
- Thịt nguội tươi
- Nem chua, thịt ủ chua
- Động vật có vỏ chưa được nấu chín
- Sushi
Điều này sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của bạn và đảm bảo an toàn thực phẩm cho thai nhi.
3. Trứng sống hoặc chưa nấu chín
Trứng sống hoặc lòng đào có thể chứa vi khuẩn Salmonella, vì vậy bà bầu cần tránh ăn thực phẩm chứa trứng sống hoặc chưa được nấu chín. Trong quá trình mang thai, hệ miễn dịch của phụ nữ thường yếu đi, do đó nếu tiếp xúc với trứng sống, khả năng bị nhiễm khuẩn cao hơn so với nhóm người khác. Một vi khuẩn phổ biến là Salmonella có thể gây tác động trực tiếp đến thai nhi, gây sinh non và có thể khiến mẹ bầu mất nước do tiêu chảy hoặc nôn mửa.
4. Rau mầm sống
Rau mầm có thể chứa vi khuẩn bên trong và rất khó để rửa sạch. Do đó, bà bầu nên tránh ăn rau mầm sống để tránh nhiễm trùng. Trước khi tiêu thụ bánh mì kẹp thịt nguội hoặc các loại thực phẩm chế biến sẵn khác, hãy kiểm tra xem chúng có chứa rau mầm sống không. Hãy đảm bảo rằng bạn đã rửa và nấu kỹ rau mầm để tiêu diệt mọi vi khuẩn gây bệnh.
5. Rau hoặc trái cây chưa rửa kỹ
Rau mầm có thể chứa vi khuẩn bên trong và rất khó để rửa sạch. Do đó, bà bầu nên tránh ăn rau mầm sống để tránh nhiễm trùng. Trước khi tiêu thụ bánh mì kẹp thịt nguội hoặc các loại thực phẩm chế biến sẵn khác, hãy kiểm tra xem chúng có chứa rau mầm sống không. Hãy đảm bảo rằng bạn đã rửa và nấu kỹ rau mầm để tiêu diệt mọi vi khuẩn gây bệnh.
6. Uống quá nhiều cà phê
Mặc dù có một lượng caffeine được cho phép trong thời kỳ mang thai, tuy nhiên, việc tiêu thụ lượng caffeine cao có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể tăng nguy cơ sảy thai trong ba tháng đầu tiên của thai kỳ. Do đó, lý tưởng nhất là hạn chế hoàn toàn việc uống cà phê trong giai đoạn đầu mang thai. Trường hợp không thể kiêng hoàn toàn, bạn nên giới hạn việc tiêu thụ caffeine dưới 200 miligam, tương đương với một tách cà phê mỗi ngày. Đồng thời, hãy kiểm tra nhãn trên đồ uống như nước có ga, nước tăng lực và nước đóng chai, vì chúng cũng có thể chứa caffeine, để tránh tiêu thụ quá nhiều.
7. Kiêng uống rượu
Phụ nữ mang thai và đang cho con bú cần hạn chế hoàn toàn việc uống rượu trong suốt quá trình thai kỳ và cho con bú. Việc tiêu thụ cồn có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé và có thể dẫn đến hội chứng nghiện rượu ở thai nhi. Vì vậy, làm mẹ, bạn cần tuân thủ nguyên tắc không uống rượu trong suốt thời gian mang thai. Khi cho con bú, việc uống rượu cũng có thể dẫn đến việc chất rượu truyền vào sữa mẹ và ảnh hưởng đến lượng sữa sản xuất.
Như vậy, những thắc mắc về việc mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì, kiêng gì đã được các chuyên gia phòng khám đa khoa Hưng Thịnh giải đáp cụ thể trong bài viết. Hy vọng đây là những thông tin quan trọng giúp bà bầu có được một thai kỳ khỏe mạnh, thai nhi phát triển tốt cả về thế chất lẫn trí não và có thể biết lịch khi đi khám thai định kỳ. Nếu quý vị còn có thắc mắc gì thì hãy liên hệ ngay đến hotline 0366.655.466 hoặc khung chat tư vấn để được các chuyên gia giải đáp nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí.
https://phongkhamdakhoahungthinh.webflow.io
Mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì, kiêng gì là câu hỏi mà bất kể bà bầu nào cũng đều quan tâm đặt ra. Các chuyên gia cho biết, thời gian đầu khi mang thai, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò đặc biệt quan trọng đến sự phát triển sau này của trẻ cũng như sức khỏe của thai phụ trong suốt thai kỳ