Sản phẩm nước muối sinh lý đang được bày bán tại tất cả các hiệu thuốc lớn, nhỏ cũng như trên các sàn thương mại điện tử. Không ít bậc phụ huynh đã sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh để nhỏ mắt, rửa mũi, vệ sinh tai giúp trẻ loại bỏ những bụi bẩn, các chất gây cản trở đường thở. Tuy nhiên, dưới góc độ y khoa, thói quen sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh có phù hợp không, có tác dụng - tác hại ra sao và cách sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh đúng cách như thế nào. Hãy cùng lắng nghe những ý kiến chia sẻ từ các chuyên gia trong nội dung bài viết dưới đây.
Lợi ích khi dùng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh
Nước muối sinh lý có thành phần chính là nước và muối NaCl được pha chế với nồng độ muối là 0,9%. Mặc dù có thành phần tạo thành khá đơn giản, giá thành thấp nhưng quy trình sản xuất nước muối sinh lý diễn ra rất nghiêm ngặt, đảm bảo đúng tỷ lệ và được đóng gói thành từng sản phẩm phù hợp với từng nhu cầu rửa mắt, rửa mũi, rửa tai, vệ sinh vết thương,...
Thông thường, các loại nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh sẽ được sử dụng với một số công dụng như sau:
- Vệ sinh mắt cho trẻ: Trong thời gian đầu mới sinh, trẻ sơ sinh rất dễ xuất hiện tình trạng đổ ghèn, chảy nước mắt. Các bậc phụ huynh sẽ được bác sĩ hướng dẫn cách sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh loại dành riêng khi vệ sinh mắt để rửa trôi các lớp ghèn ra bên ngoài, loại bỏ mầm bệnh đồng thời giúp bề mặt nhãn cầu của bé ẩm, dịu hơn.
- Dùng nước muối sinh lý vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh nhất là khi bé có dấu hiệu nghẹt mũi hoặc bị cảm để làm thông thoáng đường thở, loại bỏ các chất nhầy ở mũi giúp bé dễ chịu hơn.
- Dùng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh nhỏ vào vành tai của trẻ kết hợp cùng bông ngoáy tai để loại bỏ bụi bẩn ở vành tai, các ngóc ngách trong tai.
- Công dụng của nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh thường được phát huy rõ rệt nhất khi bé gặp những vấn đề ở đường hô hấp khiến mũi họng bị nhiễm trùng, các chất nhầy quánh đặc lại làm bít tắc đường hô hấp. Lúc này, việc mẹ vệ sinh mũi họng cho trẻ sơ sinh bằng nước muối sinh lý sẽ diệt trừ vi trùng, loại bỏ chất bẩn và trả lại sự thông thoáng cho đường thở, giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn.
Thông thường, các sản phẩm nước muối sinh lý được thiết kế riêng dành cho người lớn, trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Khi đến các hiệu thuốc, quầy thuốc để mua nước muối sinh lý bạn cần chọn đúng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh và nêu rõ mục đích dùng nước muối sinh lý là để vệ sinh mắt, mũi hay nhỏ tai để được các dược sĩ tư vấn sản phẩm phù hợp.
Nước muối sinh lý thường sẽ không chứa bất cứ hóa chất nào có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bé và cách sử dụng cũng khá đơn giản vì vậy được rất nhiều bà mẹ sử dụng cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, dù có nhiều ưu điểm nhưng chỉ cần mẹ sử dụng không đúng cách thì những mặt lợi này có thể biến thành mặt hại, ảnh hưởng đến trẻ. Các thông tin cụ thể về tác hại của việc lạm dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh sẽ được chúng tôi gửi đến trong phần mục tiếp theo của bài viết này.
Tác hại khi lạm dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh
Dùng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh quá nhiều có ảnh hưởng gì không, mẹ cần chú ý đến những tác hại sau đây để phòng tránh:
- Làm giảm phản xạ đào thải chất nhầy của lớp niêm mạc mũi là tác hại thường gặp khi bố mẹ lạm dụng quá nhiều nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh. Bản thân cơ thể của trẻ tự có phản ứng đào thải các chất bụi bẩn ra khỏi mũi, họng, mắt. Nếu như bạn lạm dụng quá nhiều nước muối sinh lý thì sẽ làm mờ dần vai trò đào thải chất nhầy, bụi bẩn của cơ thể ra khỏi các cơ quan này. Hậu quả chính là trẻ sơ sinh bị mất phản xạ đào thải chất nhầy ngay từ khi mới chào đời, bé bị mất đi hàng rào bảo vệ phòng ngừa nguy cơ bị các vi khuẩn tấn công đường hô hấp.
- Lạm dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh còn khiến lớp niêm mạc ở mũi miệng bị kích ứng. Trẻ bị khô mũi hoặc nước mũi chảy nhiều hơn, bị hắt hơi thậm chí còn gây ra những phản ứng khó thở, quấy khóc, buồn nôn,... Tác hại này cũng thường gặp ở những trẻ bị sử dụng phải những sản phẩm nước muối sinh lý không đúng loại, không đảm bảo chất lượng hoặc bố mẹ tự pha nước muối sử dụng nhưng tỷ lệ không chính xác.
- Việc sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh không đúng cách, dùng chung cho nhiều trẻ hoặc dùng chung với người lớn sẽ làm cho trẻ sơ sinh bị tăng nguy cơ lây nhiễm các bệnh về hô hấp.
- Bé dễ bị đau đớn do sử dụng quá nhiều hoặc sử dụng nước muối sinh lý sai cách khiến cho vùng niêm mạc mũi họng quá khô rát, giảm độ ẩm.
- Mẹ cũng không nên tự ý sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh tai cho trẻ bởi việc nhỏ nước muối thường xuyên có thể tạo môi trường ẩm ướt ở khu vực này, đây là điều kiện tốt để các mầm bệnh phát triển và gây viêm tai ở trẻ sơ sinh.
- Trẻ sơ sinh còn phải đối diện với nguy cơ bị nhiễm trùng nếu bố mẹ tự ý pha nước muối mà nguồn nguyên liệu không đảm bảo vô trùng hoặc trong quá trình vệ sinh cho bé không vệ sinh tay tốt, vi khuẩn lây nhiễm từ tay vào cơ thể bé.
- Một số trường hợp mẹ sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh quá lâu sau đó đột nhiên ngừng sử dụng sẽ gặp phải tình trạng bị viêm nhiễm. Lý giải điều này các bác sĩ cho biết việc vệ sinh bằng nước muối sinh lý đã làm cơ thể mất phản ứng tự làm sạch các cơ quan mũi họng, vì vậy mà các vi khuẩn, ký sinh trùng, virus có thể dễ dàng tấn công.
Dùng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh có nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ nhỏ. Vì vậy, mẹ chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ trong các trường hợp bé đang gặp các vấn đề về hô hấp hoặc nếu muốn sử dụng thường xuyên thì cần tham khảo tư vấn từ bác sĩ chuyên môn.
Hướng dẫn sử dụng nước muối sinh lý đúng cách
Để phát huy hết các tác dụng của nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh thì các bậc cha mẹ hãy tham khảo thông tin hướng dẫn cách sử dụng nước muối sinh lý đúng cách như sau:
Cách dùng nước muối sinh lý vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh
- Trước khi vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh thì mẹ cần vệ sinh tay sạch sẽ và đặt trẻ gối trên một việc chiếc khăn mỏng, đầu nghiêng sang một bên.
- Tiếp theo, hãy lót khăn vào cổ trẻ sơ sinh để tránh nước muối chảy ra làm ướt chăn, đệm.
- Sử dụng chai nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh để đặt gần sát lỗ mũi của trẻ, nhỏ nhẹ nhàng từ 1 đến 2 giọt vào trong đó.
- Sau khoảng 3 phút, bạn lấy tăm bông nhẹ nhàng lấy bụi bẩn, dịch nhầy ra khỏi mũi của trẻ. Sau đó làm lương tự với bên mũi còn lại.
- Sau khi vệ sinh mũi xong thì mẹ cần dùng khăn bông mềm để lau sạch mũi cho trẻ, tránh để nước muối sót lại trên mũi bé.
Nhỏ nước muối sinh lý vệ sinh mắt cho trẻ sơ sinh
Để vệ sinh mắt cho trẻ sơ sinh, loại bỏ phần ghèn, bụi bẩn, các bậc phụ huynh sẽ thực hiện như sau:
- Rửa sạch tay và sát khuẩn trước khi nhỏ mắt cho trẻ. Đồng thời chuẩn bị 1 lọ nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh dành riêng cho nhỏ mắt và một vài miếng gạc y tế.
- Giữ trẻ ổn định sau đó nhỏ 1 - 2 giọt nhỏ vào mắt trẻ. Bạn nên nhỏ từng giọt một và tiến hành nhẹ nhàng.
- Dùng gạc vô khuẩn nhẹ nhàng loại bỏ phần ghèn và bụi bẩn. Lau theo chiều từ đầu đến đuôi mắt.
- Tiếp tục thực hiện với mắt còn lại.
Vệ sinh tai bằng nước muối sinh lý
Khi dùng nước muối sinh lý để vệ sinh tai cho trẻ sơ sinh, các mẹ cần chuẩn bị một lọ nước muối sinh lý dành riêng để vệ sinh tai, khăn bông sạch và tăm bông. Sau đó, thực hiện vệ sinh tai như sau:
- Đặt trẻ nằm nghiêng đầu sang một bên, lót một chiếc khăn bông ở dưới đầu để tiện lau khi nước muối chảy ra. Sau đó, nhỏ từ từ 3 đến 4 giọt nước muối sinh lý vào vành tai ngoài của trẻ.
- Dùng tay day nhẹ phần vành tai để cho dung dịch nước muối đi vào phía trong sau đó lại nghiêng đầu sang bên kia để nước thừa tự chảy ra ngoài.
- Lấy tăm bông để lấy ráy tai và vệ sinh nhẹ nhàng vùng tai của bé.
- Tiếp tục thực hiện với phía bên tai còn lại.
Một số lưu ý khi dùng nước muối sinh lý cho trẻ sinh
Ngoài việc thực hiện đúng hướng dẫn sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh thì các bậc cha mẹ cũng cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Lựa chọn đúng sản phẩm nước muối sinh lý dành cho trẻ nhỏ và đúng mục đích là rửa mắt hay rửa mũi hay vệ sinh tai bởi không phải sản phẩm nước muối nhỏ mũi nào cũng có thể nhỏ mắt được. Không sử dụng nước muối nhỏ mắt để vệ sinh mũi.
- Chỉ nên sử dụng một lọ nước muối cho một mình trẻ, không sử dụng chung. Hoặc bạn có thể sử dụng các dạng nước muối sinh lý đóng tép nhỏ, sử dụng 1 lần.
- Tuyệt đối không tự ý pha nước muối tại nhà để sử dụng cho trẻ sơ sinh.
- Mỗi chai nước muối sinh lý chỉ nên sử dụng trong 2 đến 3 tuần từ thời điểm mở lọ, sau đó vứt đi.
Như vậy, bài viết mà chuyên gia sức khỏe phòng khám Hưng Thịnh đã gửi đến bạn đọc những thông tin về tác dụng, tác hại của việc dùng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh, hy vọng đã giúp bạn đọc hiểu đúng về nước muối sinh lý và biết cách sử dụng chúng đúng cách. Nước muối sinh lý tuy được đánh giá là an toàn song bạn không nên lạm dụng chúng nhất là với trẻ sơ sinh. Hãy chủ động tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên môn trước khi sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ!
Không ít bậc phụ huynh đã sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh để nhỏ mắt, rửa mũi, vệ sinh tai giúp trẻ loại bỏ những bụi bẩn, các chất gây cản trở đường