Sốt siêu vi là một tình trạng rất chi là phổ biến, tuy nhiên không phải ai cũng nắm bắt rõ về tất cả các bệnh lý này cũng như băn khoăn sốt siêu vi có lây không và lây qua đường nào. Chính vì vậy, để biết chính xác về bệnh sốt siêu vi là gì, có lây không, cách chữa trị cũng như là cách phòng tránh ra sao, thì xin mời bạn đọc cùng phòng khám Hưng Thịnh theo dõi bài viết sau đây để có lời giải đáp cụ thể từ đội ngũ các chuyên gia chăm sóc sức khỏe Việt.
Sốt siêu vi, còn được gọi là sốt virus, là tình trạng cơ thể phản ứng bằng cách tăng thân nhiệt khi bị các loại virus xâm nhập. Đây là một trong những bệnh lý thường gặp, có thể xảy ra quanh năm nhưng phổ biến hơn vào những thời điểm thời tiết thay đổi. Mặc dù trẻ nhỏ và người cao tuổi là nhóm đối tượng dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện hoặc suy giảm, nhưng trên thực tế, bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị sốt siêu vi nếu sức đề kháng yếu hoặc sinh hoạt, chăm sóc sức khỏe chưa hợp lý.
Nguyên nhân gây sốt siêu vi khá đa dạng, trong đó thường gặp nhất là các loại virus như virus cúm, Coronavirus, Enterovirus, Adenovirus hay Rhinovirus. Đây đều là những loại virus có kích thước rất nhỏ, khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp, tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua tay, đồ dùng sinh hoạt. Khi xâm nhập vào cơ thể, virus sẽ nhân lên nhanh chóng và kích thích hệ miễn dịch phản ứng, từ đó gây ra các triệu chứng toàn thân.
Tại Việt Nam, điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với độ ẩm cao và sự thay đổi thất thường giữa các mùa là môi trường thuận lợi để virus phát triển. Đặc biệt vào giai đoạn giao mùa, khi thời tiết lúc nóng lúc lạnh, cơ thể khó thích nghi kịp thời, nguy cơ mắc sốt siêu vi càng tăng cao. Đây cũng là thời điểm số ca mắc bệnh ở cộng đồng, nhất là trong trường học và khu dân cư đông người, có xu hướng gia tăng.
Biểu hiện của sốt siêu vi thường khá điển hình và dễ nhận biết. Người bệnh có thể xuất hiện tình trạng sốt cao đột ngột, kèm theo nhức đầu, đau mỏi cơ, đau khớp, mệt mỏi toàn thân và chán ăn. Một số trường hợp còn có thêm các triệu chứng như sổ mũi, đau họng, ho khan hoặc nổi ban nhẹ. Mức độ triệu chứng có thể khác nhau tùy vào loại virus gây bệnh và thể trạng của từng người.
Nhiều người thắc mắc sốt siêu vi kéo dài bao lâu và khi nào thì cơ thể hồi phục hoàn toàn. Thông thường, nếu được chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ có xu hướng tự thuyên giảm sau khoảng 5 đến 10 ngày. Với những người có hệ miễn dịch tốt, thời gian hồi phục có thể nhanh hơn và các triệu chứng giảm rõ rệt chỉ sau vài ngày đầu. Tuy nhiên, ở trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi, quá trình này có thể kéo dài hơn.
Thực tế, không ít người trưởng thành dễ nhầm lẫn sốt siêu vi với cảm cúm thông thường nên chủ quan, không theo dõi sát tình trạng sức khỏe. Việc tự ý dùng thuốc hoặc không nghỉ ngơi hợp lý có thể khiến bệnh kéo dài và cơ thể mệt mỏi lâu hơn. Ngoài ra, thời gian mắc bệnh còn phụ thuộc nhiều vào chế độ chăm sóc, dinh dưỡng và việc theo dõi triệu chứng kịp thời.
Nếu sốt siêu vi không được quan tâm đúng mức, đặc biệt ở trẻ nhỏ, bệnh có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như co giật do sốt cao, mất nước hoặc suy nhược cơ thể. Vì vậy, khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như sốt cao kéo dài, mệt lả, khó thở hoặc phát ban nhiều, người bệnh cần được theo dõi chặt chẽ và thăm khám y tế sớm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Trong giai đoạn khởi phát bệnh, hầu hết các trường hợp sốt siêu vi có những biểu hiện tương đồng. Điển hình là sốt cao từ 38-39oC, thậm chí có thể lên tới 40-41oC, kèm theo đau đầu, cảm giác đau nhức toàn thân và mệt mỏi. Ngoài ra, còn có thể xuất hiện các triệu chứng khác như:
Những triệu chứng này có thể biến mất sau khoảng một tuần, tuy nhiên, ho và mệt mỏi có thể kéo dài vài tuần. Tuy cùng thuộc loại bệnh do siêu vi gây ra, nhưng từng loại virus có thể có những triệu chứng khác nhau.
Virus là nguyên nhân chủ yếu gây ra sốt siêu vi. Có nhiều nhóm virus khác nhau có thể gây sốt, bao gồm Rhinovirus, Coronavirus, virus hợp bào, virus á cúm, Adenovirus, virus cúm A, virus cúm B, Enterovirus, virus Herpes Simplex và nhiều loại khác. Trong các trường hợp nhẹ, chúng thường chỉ gây ra sốt nhẹ và các triệu chứng đường hô hấp trên. Tuy nhiên, ở những trường hợp nặng, chúng có thể gây sốt cao kéo dài, viêm phế quản, viêm khớp, viêm phổi và thậm chí dẫn đến tử vong, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao.
Virus có thể lây truyền qua các con đường khác nhau, bao gồm:
Sốt siêu vi thường phổ biến hơn ở trẻ sơ sinh, trẻ em và người cao tuổi. Ngoài ra, những người có nguy cơ cao bị mắc sốt siêu vi gồm:
Với mức độ xuất hiện phổ biến đặc biệt vào thời điểm khí hậu biến đổi nhanh chóng, không ít người có chung một băn khoăn sốt siêu vi có lây không. Như đã chia sẻ, sốt siêu vi xảy ra do tác nhân các loại virus có hại tấn công với khả năng lây truyền nhanh chóng, do đó bệnh sốt siêu vi hoàn toàn lây được từ người sang người.
Giải đáp câu hỏi sốt siêu vi lây qua đường nào, theo các bác sĩ bệnh lý này có thể truyền nhiễm virus thông qua nhiều con đường khác nhau nên bất kỳ ai cũng đều phải cẩn thận. Cụ thể như sau:
Qua đây, chúng ta có thể thấy rằng virus sốt siêu vi có khả năng lây lan nhanh chóng, dễ bùng phát thành dịch do vậy mọi người cần chú ý chủ động ngăn ngừa, phòng tránh bệnh. Trường hợp người lớn mắc bệnh tránh tiếp xúc cùng với trẻ em, còn nếu trẻ nhỏ có triệu chứng bệnh nên cho nghỉ tại nhà, chăm sóc đúng cách không để lây truyền cho người khác.
Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng và yếu tố dịch tễ để chẩn đoán bệnh. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm sau:
Các xét nghiệm cận lâm sàng này có thể giúp phân biệt và xác định tổn thương. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng cần thực hiện các xét nghiệm để chẩn đoán sốt siêu vi. Bác sĩ có thể dựa vào các triệu chứng để đưa ra chẩn đoán.
Sốt siêu vi cần được phân biệt với một số bệnh sốt khác như sốt xuất huyết Dengue, sốt nhiễm trùng, sốt rét, sốt thương hàn, và bệnh lao.
Với những biến chứng nguy hiểm kể trên, có thể nhận thấy việc tự trang bị cho mình những thông tin cần thiết về sốt siêu vi và cách chữa trị là vô cùng quan trọng. Vậy sốt siêu vi làm sao cho nhanh khỏi?
Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, sốt siêu vi nên làm gì tốt nhất là người bệnh vẫn cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ kiểm tra và chẩn đoán. Hiện nay, sốt siêu vi và cách điều trị chủ yếu vẫn là sử dụng các loại thuốc Tây y. Tuy nhiên thuốc chỉ giúp tăng cường đề kháng và miễn dịch, đồng thời làm thuyên giảm triệu chứng bởi bệnh lý này hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Vậy sốt siêu vi uống thuốc gì? Các loại thuốc chứa thành phần Acetaminophen thường được sử dụng phổ biến, bên cạnh đó còn phải dùng kèm theo thuốc chống co giật trong trường hợp trẻ nhỏ bị sốt cao hơn 38.5 độ C hoặc có tiền sử co giật do sốt trước đây. Mặc dù vậy, bất cứ một loại thuốc nào cũng phải được bác sĩ chuyên khoa chỉ định, hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng mới có thể phòng tránh tác dụng phụ hoặc bệnh tình trở nặng hơn.
Một phương pháp giúp hỗ trợ hạ sốt khá hiệu quả chính là chườm khăn ấm (nhiệt độ của nước nên thấp hơn nhiệt độ của cơ thể từ 1 - 2 độ C), đồng thời cho người bệnh mặc những bộ quần áo thoải mái rộng rãi. Cần kết hợp với việc kiểm tra nhiệt độ của cơ thể và theo dõi các triệu chứng sốt siêu vi.
Nếu người bị sốt là trẻ nhỏ lại càng phải chú ý đo nhiệt độ và theo dõi kỹ càng thường xuyên. Khu vực người bệnh nằm nghỉ cần đảm bảo có không khí thoáng mát, sạch sẽ cùng không gian yên tĩnh.
Tình trạng sốt cao khiến cho cơ thể bị mất nước nhanh chóng và điện giải rối loạn, chính vì vậy không thể bỏ qua việc bù nước cho cơ thể đồng thời cân bằng lại điện giải. Ngoài nước lọc có thể sử dụng dung dịch Oresol pha uống hoặc các loại nước ép trái cây tươi để vừa bù nước vừa bổ sung dưỡng chất cho cơ thể.
Sốt siêu vi nên ăn gì tốt nhất là cho người bệnh dùng những món ăn lỏng, đã được nấu chín kỹ như cháo, súp, canh hầm… Nên chia khẩu phần ăn hằng ngày thành nhiều bữa nhỏ bởi người mắc sốt siêu vi thường cảm thấy khó ăn, ăn uống kém. Không chỉ vậy, bệnh nhân cũng nên được tăng cường các loại vitamin cho cơ thể từ rau củ, hoa quả tươi giúp đề kháng tăng cao và hồi phục nhanh chóng hơn.
Bên cạnh những thực phẩm, đồ uống cần bổ sung thì mọi người cũng cần nắm rõ sốt siêu vi kiêng gì. Theo đó, các món ăn mà người sốt siêu vi không nên sử dụng có thể kể đến như sau:
Ngoài ra, một số người còn cho rằng bị sốt siêu vi không nên tắm rửa bởi sẽ khiến bệnh ngày càng nghiêm trọng. Tuy nhiên, sốt siêu vi có kiêng tắm không thực tế là người bệnh vẫn có thể tắm rửa để cảm thấy thoải mái hơn nhờ được giải phóng thân nhiệt, cơ thể sạch sẽ và giúp giãn nở các mạch. Mặc dù vậy, người bệnh phải bảo đảm tắm nhanh bằng nước ấm trong phòng kín gió, sau đó lau khô người ngay để không bị nhiễm lạnh.
Sốt siêu vi hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng cách thay đổi ngay từ những thói quen trong lối sống hàng ngày. Dưới đây là một số lưu ý cần thiết mà bạn nên nắm rõ để chủ động thực hiện nhằm bảo vệ sức khỏe, phòng ngừa sốt siêu vi:
Lưu ý trong việc vệ sinh cá nhân thường xuyên, ngoài tắm rửa hằng ngày còn phải rửa tay sạch sẽ trước khi ăn uống và sau khi đại tiểu tiện, đặc biệt cần tránh để trẻ em cho tay hoặc đồ chơi vào miệng.
Thường xuyên dọn dẹp, làm vệ sinh nhà cửa, không gian sống nhằm tránh khỏi bụi bẩn, hạn chế tối đa các tác nhân có hại xâm nhập và gây bệnh.
Xây dựng một chế độ ăn uống với đầy đủ dưỡng chất, thực đơn khoa học hợp lý, ăn đúng bữa giúp đảm bảo sức khỏe, đề kháng và miễn dịch hoạt động tốt hơn.
Tích cực vận động luyện tập thể dục thể thao, cho trẻ tham gia các hoạt động thể chất lành mạnh và an toàn.
Trong trường hợp đang bị sốt siêu vi cần tránh tiếp xúc với người khác, khi ho, hắt hơi hay sổ mũi hãy sử dụng khăn giấy để lau hoặc dùng tay che rồi sau đó vệ sinh sạch sẽ, ngược lại cũng phải tránh ở gần với người đang hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
Nên tiến hành đầy đủ việc tiêm phòng vaccine, nhất là trẻ em lại càng phải chú ý.
Hy vọng rằng qua bài viết trên đây bạn đọc đã có lời giải đáp cho mình về câu hỏi sốt siêu vi là gì? sốt siêu vi có lây không lây qua đường nào và cách chữa trị ra sao cho hiệu quả. Từ đó có thể kịp thời xử lý, khám chữa bác sĩ chuyên khoa tại những cơ sở y tế uy tín nếu không may mắc phải, cũng như chủ động trong việc phòng tránh bị sốt siêu vi để bảo vệ sức khỏe của mình một cách tốt nhất.
