Bệnh xã hội là gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa trị

Với lối sống mở của xã hội hiện đại ngày nay, thì bệnh xã hội là nỗi bận tâm, ám ảnh của rất nhiều người, đặc biệt là nam nữ giới đang trong độ tuổi sinh sản. Quan hệ tình dục không an toàn là con đường lây nhiễm chủ yếu của các căn bệnh xã hội. Bệnh không chỉ gây ảnh hưởng riêng đến vấn đề sức khỏe của người bệnh mà còn tổn hại nghiêm trọng đến xã hội. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về bệnh xã hội và các biểu hiện bệnh xã hội thường gặp từ đó đưa ra những cách chữa trị phù hợp.

Bệnh xã hội là gì?

Bệnh xã hội là một thuật ngữ trong y khoa để chỉ những bệnh lý nguy hiểm, lây lan nhanh chóng trong cộng đồng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh và sự phát triển của xa. Con đường lây nhiễm chủ yếu của bệnh xã hội là quan hệ tình dục không an toàn. Bất kể ai, không phân biệt độ tuổi, giới tính, mọi phạm vi đều có khả năng mắc các bệnh xã hội. Tuy nhiên, bệnh xã hội thường gặp ở những người đang trong độ tuổi sinh sản hoặc một số đối tượng sau:

• Những người có quan hệ động tính, luyến ái, đặc biệt là có quan hệ tình dục với gái mại dâm.
• Những người nghiện hút, tiêm chích ma túy hoặc nhiễm bệnh thế kỷ HIV/AIDS.
• Những người sức khỏe bị suy yếu và hệ miễn dịch kém.
• Trẻ em đang trong độ tuổi vị thành niên, không được trang bị nhiều kiến thức về sức khỏe giới tính, sinh sản, không biết cách tự bảo vệ mình khi có quan hệ tình dục như sử dụng bao cao su.

Bệnh xã hội lây qua những con đường nào?

1. Quan hệ tình dục không quan toàn:

Quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hay thậm chí là quan hệ bằng miệng mà không hề sử dụng bất kỳ biện pháp phòng tránh an toàn nào là nguyên nhân hàng đầu lây nhiễm bệnh xã hội. Theo thống kê cụ thể, các trường hợp mắc bệnh xã hội do lây truyền qua đường tình dục lên đến hơn 95% trong tổng số bệnh nhân. Sở dĩ tỷ lệ cao như thế là vì những virus, vi khuẩn gây bệnh thường trú ngụ nhiều ở trong cơ quan sinh dục nam và nữ. Do đó, khi thực hiện quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su sẽ có sự tiếp xúc trực tiếp giữa các bộ phận sinh dục gây truyền nhiễm bệnh.

2. Lây truyền từ mẹ sang con:

Phụ nữ đang trong quá trình mang thai nếu phát hiện ra mình mắc bệnh xã hội thì khả năng em bé sinh ra cũng nhiễm bệnh rất là cao. Thai nhi có thể bị lây nhiễm ngay từ trong bụng mẹ qua dây rốn hoặc lây nhiễm qua tiếp xúc với âm đạo người mẹ khi sinh thường.

Trẻ sơ sinh bị lây nhiễm bệnh xã hội từ mẹ thường bị dị tật hoặc phát triển không được bình thường như những em bé khác, thậm chí có nguy cơ tử vong cao ngay sau khi sinh bởi hệ miễn dịch bị suy yếu nặng nề do virus hoặc vi khuẩn tấn công.

3. Lây truyền qua đường máu:

Quá trình tiếp nhận máu từ người khác mà không làm xét nghiệm sàng lọc kỹ càng thì nguy cơ lây nhiễm bệnh là rất cao do liều lượng virus, vi khuẩn có trong máu là khá lớn.

4. Sử dụng chung đồ cá nhân:

Việc sử dụng chung quần lót, khăn mặt, khăn tắm, dao cạo râu, bàn chải đánh răng, đặc biệt là dùng chung bơm kim tiêm với người mang mầm bệnh cũng là một trong số những con đường lây truyền bệnh nhanh chóng. Bởi những virus, vi khuẩn gây bệnh có thể trú ngụ trong những vật dụng cá nhân đó, nếu sử dụng chung thì khả năng bị lây bệnh là rất cao.

• Vô tình để vết thương hở tiếp xúc với chất nhầy của cơ thể người mắc bệnh:

Việc để vết thương hở của bản thân vô tình tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc những dịch nhầy từ cơ thể người bệnh cũng chính là một trong những nguyên nhân lây nhiễm bệnh xã hội từ người này sang người khác.

Các bệnh xã hội thường gặp

Theo các chuyên gia, hiện nay có khoảng hơn 20 bệnh xã hội khác nhau, trong đó bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà và HIV/AIDS là các bệnh xã hội phổ biến và nguy hiểm nhất. Biểu hiện bệnh xã hội ở nam và biểu hiện bệnh xã hội ở nữ là không giống nhau, triệu chứng bệnh xã hội ở các giai đoạn cũng sẽ khác nhau. Cụ thể, những dấu hiệu bệnh xã hội đó là:

1. Bệnh lậu

Bệnh lậu do vi khuẩn Neisseria Gonorrhoeae hay còn gọi là song cầu lậu gây nên. Loại vi khuẩn này có tốc độ lây lan và sản sinh nhanh chóng, có xu hướng trú ngụ ở những nơi ẩm ướt nên thường gây bệnh ở bộ phận sinh dục, hậu môn  hay khoang miệng.

So với những căn bệnh xã hội khác thì bệnh lậu có thời gian ủ bệnh khá ngắn, kể từ khi song cầu khuẩn lậu xâm nhập vào cơ thể chỉ sau khoảng 3 - 5 ngày người bệnh sẽ có những triệu chứng sau:

• Ở nam giới: Dương vật và tinh hoàn có hiện tượng sưng đau, chảy mủ trắng hoặc máu ở phần quy đầu dương vật kèm theo là hiện tượng đi tiểu nhiều hơn bình thường, tiểu đau rát, khó chịu.
• Ở nữ giới: Dịch tiết âm đạo ra nhiều hơn bình thường kèm theo mùi hôi và màu sắc bất thường. Xuất hiện những cơn đau ở vùng bụng dưới, vùng xương chậu, đặc biệt khi quan hệ tình dục các triệu chứng đau càng rõ rệt hơn. Tiểu nhiều lần, cảm thấy nóng rát mỗi khi đi tiểu cũng là biểu hiện mắc bệnh lậu ở nữ giới.

Ngoài những biểu hiện trên, nam giới và nữ giới khi nhiễm bệnh lậu còn xuất hiện những triệu chứng khác như: Viêm amidan, đau họng, cơ thể mệt mỏi, suy nhược, chán ăn,..

Bệnh lậu phát triển thành 2 giai đoạn, giai đoạn cấp tính và giai đoạn mãn tính. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời bệnh lậu giai đoạn cấp tính sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính gây ra rất nhiều biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, nguy hiểm hơn có thể dẫn tới ung thư hoặc vô sinh hiếm muộn. Ngoài ra, bệnh lậu cúng là một trong những nguyên nhân làm suy giảm hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể, tăng nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS.

2. Bệnh sùi mào gà:

Bệnh sùi mào gà là một trong những bệnh xã hội phổ biến với số lượng người mắc bệnh cao. Virus HPV ( Human Papilloma Virus) là tác nhân chính gây bệnh sùi mào gà. Trong đó, HPV - 6 và HPV - 11 là hau chủng virus chính gây bệnh sùi mào gà.

Sau thời gian ủ bệnh khoảng 2 - 9 tháng, người mắc sùi mào gà sẽ có những biểu hiện ban đầu sau:

• Triệu chứng ở nam giới: Các nốt sùi li ti mọc độc lập, nhô cao như những nhú gai có màu hồng hoặc trắng hồng, có chân hoặc cuống xuất hiện ở bao quy đầu, rãnh quy đầu, hậu môn, lỗ niệu đại,...Trong giai đoạn này người bệnh không cảm thấy đau đớn hay khó chịu gì. Sau một thời gian, các sùi mào mọc nhiều lên, liên kết thành từng mảng với nhau, có hình dáng như súp lơ, khi ấn vào sẽ cảm thấy đau, mềm, chảy mủ, dễ trầy xước. Ngoài ra, có thể xuất hiện những triệu chứng mệt mỏi, sút cân, sốt cao, đau rát khi quan hệ tình dục.
• Triệu chứng ở nữ giới: Vùng kín nữ như môi bé, môi lớn, âm đại, hậu môn, lỗ niệu đạo,... xuất hiện những nhú gai, mụn sùi với kích thước nhỏ li ti màu hồng hoặc trắng xám. Dần dần, các mụn sùi to lên, liên kết với nhau thành mảng lớn, khi quan sát bằng mắt thường sẽ thấy như mào gà hoặc hoa súp lơ. Khi sờ vào cảm thấy mềm, ẩm ướt và rỉ mủ máu. Bên cạnh đó, còn có các biểu hiện bất thường khác như khí hư ra nhiều có mùi hôi khó chịu, lẫn máu, chán ăn, sụt cân, giảm ham muốn, cảm giác đau rát khi quan hệ,...

Ngoài ra, các mùi sùi còn xuất hiện tại vùng miệng, mắt hoặc tay chân ở cả nam và nữ.

Bệnh sùi mào gà tiềm ẩn biến chứng gây ung thư, người mắc bệnh sùi mào gà có thể dẫn tới ung thư vòm họng, ung thư tử cung, ung thư hậu môn,... Do đó, khi nghi ngờ cơ thể có những dấu hiệu mắc bệnh sùi mào gà người bệnh hãy chủ động đi thăm khám để kịp thời phát hiện và có những phương pháp điều trị phù hợp.

3. Bệnh giang mai:

Bệnh giang mai là một căn bệnh lây lan chủ yếu qua đường tình dục, do virus Treponema Pallidum là tác nhân chính gây nên. Treponema Pallidum là loại xoắn khuẩn khi xâm nhập vào cơ thể sẽ gây ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe người bệnh. Nghiên cứu khoa học đã chứng minh và đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh giang mai xếp thứ 2 thế giới chỉ sau bệnh HIV/AIDS..

Cũng như những bệnh xã hội khác, bệnh giang mai cũng có thời gian ủ bệnh. Sau khoảng từ 3 - 90 ngày ủ bệnh, thì giang mai sẽ phát triển theo nhiều giai đoạn, mỗi một giai đoạn sẽ có những biểu hiện và đặc trưng khác nhau:

• Giang mai giai đoạn I (giai đoạn khởi phát) : Trên bề mặt da và niêm mạc của người bệnh bắt đầu xuất hiện những vết loét, có màu đỏ nhạt hoặc hồng, nhẵn khô có ranh giới rõ ràng gọi là săng giang mai. Săng giang mai có kích thước khoảng từ 0,3 - 3cm, hình tròn hoặc hình bầu dục, không ngứa không đau và không có mủ. Giang mai là một trong các bệnh ở bộ phận sinh dục nam và nữ nên săng giang mai thường xuất hiện tại: Dương vật, rãnh quy đầu, bìu đối với nam giới và môi lớn, môi bé, âm đạo, cổ tử cung với nữ giới. Ngoài ra, săng giang mai còn xuất hiện ở một số vị trí như môi, miệng, lưỡi, hậu môn, trực tràng, đùi,... Kể từ khi săng giang mai xuất hiện sau khoảng 3 - 5 ngày thì người bệnh nổi hạch giang mai. Giang mai giai đoạn này rất dễ lây lan sang người khác.
• Giang mai giai đoạn II (giai đoạn phát triển): Sau khi giai đoạn khởi phát kết thúc khoảng 4 - 10 tuần thì bệnh giang mai sẽ bước sang giai đoạn phát triển. Lúc này, tại các vị trí như ngực, bụng, mắt, lòng bàn tay, bàn chân và khoang miệng người bệnh xuất hiện những vết loét màu đỏ, nâu, hồng trong như những cánh hoa anh đào gọi là sần giang mai. Trong sần giang mai có chứa nhiều dịch mủ và xoắn khuẩn giang mai nên giang mai giai đoạn II có nguy cơ lây truyền bệnh rất cao. Bên cạnh đó, cơ thể người bệnh còn có các biểu hiện toàn thân như nổi hạch huyết, sốt, cơ thể mệt mỏi, , nổi hạch huyết, đau họng, đau đầu, sụt cân,...

Các triệu chứng biểu hiện bệnh xã hội giang mai giai đoạn 2 sẽ tự khỏi sau khoảng vài tuần khiến người bệnh thường lầm tưởng là mình đã khỏi bệnh nhưng thực chất là xoắn khuẩn giang mai đang phát triển và tấn công mạnh mẽ vào cơ thể.

• Giang mai giai đoạn III (giai đoạn tiềm ẩn);  Ở giai đoạn tiềm ẩn này giang mai sẽ không có bất kỳ triệu chứng cụ thể nào. Hơn nữa, bệnh ở giai đoạn III này cũng không dễ lây nhiễm như giai đoạn II.
• Giang mai giai đoạn cuối: Lúc này, xoắn khuẩn giang mai đã xâm nhập sâu vào bên trong cơ thể, chúng lây lan nhanh và tấn công mạnh mẽ sang những cơ quan khác trong cơ thể gây tổn thương não, hệ thống tim mạch, hệ thần kinh, xương khớp có thể dẫn đến đột quỵ hoặc tử vong. Biểu hiện bệnh giang mai ở giai đoạn cuối là đau đầu, mù lòa, mất trí não, mất tập trung, dáng đi bất thường,...

4. Căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS:

HIV/AIDS (Human Immunodeficiency Virus Infection - Acquired Immunodeficiency Syndrome) là hội chứng suy giảm hệ miễn dịch ở người. Đây là căn bệnh xã hội ám ảnh nhất trong giai đoạn cuối thế kỷ 20 đầu thế kỷ 21.

• Giai đoạn nhiễm trùng cấp tính (nhiễm trùng tiên phát): Virus ở giai đoạn đầu này phát triển, nhân lên rất nhanh. Sau 2 - 4 tuần phơi nhiễm, hầu hết người bệnh đều có các triệu chứng phổ thông gồm nổi hạch, sốt, viêm họng, phát ban, lở miệng và thực quản. Bên cạnh đó, một số trường hợp có thể xuất bị nhức đầu, buồn nôn và nôn, sút cân, sưng gan lách và các triệu chứng về thần kinh khác,...

Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu các triệu chứng thường không rõ ràng nên người bệnh thường chủ quan không nhận ra dấu hiệu của HIV.

• Giai đoạn mãn tính: Bước vào giai đoạn này, sự bảo vệ mạnh mẽ của hệ miễn dịch sẽ làm giảm số lượng các virus trong máu. Giai đoạn này có thể kéo dài từ 2 tuần đến 20 năm tùy vào thể trạng và cơ địa mỗi người. Đây là giai đoạn virus HIV hoạt động mạnh mẽ trong các hạch bạch huyết nên cơ thể thường bị sưng hạch do phản ứng với một lượng lớn virus. Bệnh nhân vẫn có khả năng lây nhiễm bệnh ở giai đoạn này.
• Giai đoạn AIDS: Đây là giai đoạn cuối của HIV, thời điểm này virus HIV đã phá hủy được hệ miễn dịch của người bệnh. Cơ thể không còn khả năng chống đỡ trước các tác nhân gây bệnh và nhiễm trùng cơ hội sẽ bùng phát. Ở giai đoạn cuối cơ thể sẽ có những triệu chứng như sau: Cơ thể luôn mệt mỏi, buồn nôn và nôn, tiêu chảy dai dẳng, ho, khó thở, sốt, ớn lạnh, ra mồ hôi đêm , sưng hạch kéo dài ở nahcs, cổ và bẹn, mất trí nhớ, rối loạn tâm thần, xuất hiện mẩn rát, các vết loét, phát ban ở mũi miệng, bộ phận sinh dục.

Từ lúc xác định giai đoạn cuối của bệnh đến tử vong có thời gian rất ngắn, không quá 2 năm, trung bình là 18 tháng, riêng đối với trẻ em, thời gian này ngắn hơn, thường chỉ từ 10 - 12 tháng.

Xem thêm: Khám bệnh xã hội ở đâu?

Cách điều trị bệnh xã hội hiệu quả

Các bệnh xã hội khác nhau sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau. Dưới đây sẽ là một số phương pháp trị bệnh xã hội tiên tiến và hiệu quả

• Phương pháp điều trị cân bằng miễn dịch: Được áp dụng thường xuyên trong trị bệnh giang mai và các bệnh truyền nhiễm sinh dục khác. Ưu điểm của liệu pháp này là tiêu diệt hoàn toàn xoắn khuẩn, kết hợp với gene sinh vật để điều tiết các chức năng miễn dịch, gây tác động tổng hợp tới nhân tế bào miễn dịch kháng bệnh nâng cao hiệu quả điều trị, rút ngắn thời gian điều trị và ngăn cản tái phát.
• Kỹ thuật bức xạ nhiệt DHA: Chủ trị bệnh lậu và một số bệnh da liễu khác. Phương pháp dựa trên nguyên lý sản sinh nhiệt lượng tại các vùng da bị vi khuẩn gây tổn thương gây teo và biến đổi các tổ chức tế chế nhằm cải thiện tình trạng của các tế bào đó, cải thiện quá trình tuần hoàn máu, giảm viêm và tiêu diệt mầm bệnh triệt để và hiệu quả. Đặc biệt liệu pháp này vô cùng an toàn, không ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận và khả năng sinh sản.
• Liệu pháp quang động ALA - PDT: Áp dụng để chữa trị sùi mào gà, bệnh dày sừng và một số bệnh về da liễu. Lợi dụng sự tác động của oxy, ánh sáng, chất cảm quang giups ngăn chặn và giảm thiểu sự tăng sinh bát thường của các khối u xơ và mô da rất nhanh chóng và triệt để.

Bên cạnh đó, để phòng ngừa, đẩy lùi nguy cơ tái phát cũng như mắc các bệnh xã hội, chúng ta nên lưu ý một số vấn đề sau để bảo vệ sức khỏe chính bản thân mình và mọi người xung quanh:

• Xây dựng lối sống tình dục an toàn lành mạnh, quan hệ chung thủy một vợ một chồng, giảm thiểu số bạn tình.
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ thường xuyên và đúng cách, đặc biệt là trước và sau khi quan hệ tình dục.
• Tuyệt đối không sử dụng chung đồ đạc cá nhân như dao cạo, bàn chải đánh răng, khăn tắm,.. đặc biệt là không dùng chung bơm kim tiêm.
• Nếu trong trường hợp nhận máu thì phải kiểm tra nguồn gốc máu kỹ càng.
• Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, ăn uống điều độ, tích cực luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức khỏe, nâng cao sức đề kháng và hệ miễn dịch bản thân.
• Nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng 1 lần.

Bài viết mà chuyên gia phòng khám Hưng Thịnh đã cung cấp những thông tin về bệnh xã hội và các triệu chứng, dấu hiệu bệnh xã hội ở nam giới, dấu hiệu bệnh xã hội ở nữ giới và cách điều trị bệnh xã hội. Để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm các bệnh xã hội bạn nên tự phòng tránh và đi khám sức khỏe định kỳ để tự bảo vệ bản thân. Mọi thắc mắc xin liên hệ số hotline hoặc bấm vào khung chat để được tư vấn hỗ trợ trức tiếp từ các bác sĩ chuyên khoa